Investing.com – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin Devlet Hesapları raporunu kamuoyuyla paylaştı.
Raporda genel devlet açığı, toplam harcamalar ve gelirlerle ilgili çarpıcı veriler yer aldı.
Genel devlet açığında dikkat çeken artış
2023 yılı için genel devlet açığı, 1 trilyon 272 milyar 714 milyon TL olarak tahmin edildi. Bu rakam, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) oranla %4,8 olarak kaydedildi. Önceki yıl bu oran %2,1 seviyesindeydi.
Açığın bu denli artmasının başlıca sebebi ise hanehalkı ve iş yerlerine yönelik yapılan deprem yardımları oldu. Merkezi devlet ve mahalli idareler alt sektörlerinin açık verdiği belirtilirken, sosyal güvenlik kurumları alt sektörü ise fazla verdi.
Genel devlet konsolide brüt borç stokunun GSYH’ye oranında da düşüş yaşandı ve %29,3 olarak kaydedildi.
Genel devlet harcamaları ve gelirlerin GSYH’deki payı
Genel devlet toplam harcamaları 2023 yılında 9 trilyon 477 milyar 658 milyon TL’ye yükseldi. Bu harcamaların GSYH içindeki payı ise %35,7 olarak açıklandı.
Öte yandan, genel devlet toplam gelirleri 8 trilyon 204 milyar 943 milyon TL’ye ulaşarak, GSYH içindeki payını %30,9’a çıkardı.
Harcamaların gelirleri aşması, genel devlet açığını artıran diğer bir önemli faktör oldu.
Vergi gelirlerinde dikkat çeken değişiklikler
2023 yılında toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 6 trilyon 656 milyar 251 milyon TL’ye ulaştı. Üretim ve ithalat üzerindeki vergilerin toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri içindeki payı 2022 yılında %47,8 iken, 2023 yılında bu oran %48,2’ye yükseldi.
Gelir, servet gibi unsurlar üzerindeki cari vergilerin payı %26,6’ya gerilerken, net sosyal katkıların payı %25’e yükseldi. Sermaye vergilerinin payı ise %0,2’ye düştü. Bu değişiklikler, ekonomideki vergi gelirlerinin bileşimini şekillendiren önemli unsurlardan biri olarak öne çıktı.
